Kowalska Małgorzata. ABC Historii Muzyki

Kraków: Musica Iagellonica, 2005. — 693 s. — ISBN: 83-7099-102-5.Książka adresowana jest przede wszystkim do uczniów średnich szkół muzycznych, ale też do tych, którzy muzykę traktują jako obszar pozazawodowych zainteresowań. Publikacja ma na celu uporządkowanie wiedzy z zakresu historii muzyki powszechnej i polskiej oraz ma stanowić impuls do dalszych, bardziej wnikliwych studiów. Zrozumienie i przyswojenie treści ułatwiają objaśnienia pojęć, uzupełnienia zawarte w przypisach, ilustracje i przykłady muzyczne. Książka napisana jest przystępnym językiem, nie wykraczającym poza możliwości percepcyjne ucznia szkoły średniej.
Książka zalecana jest do użytku szkolnego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.Spis Treści:
Przedmowa
PrologHistoria muzyki jako nauka
Periodyzacja dziejów muzyki
Początki muzyki
STAROŻYTNOŚĆ
Grecja
Znaczenie Grecji w obszarze kultur starożytnych
System dźwiękowy i notacyjny
Instrumenty muzyczne
Formy i gatunki
Zabytki muzyczne
Rzym
Izrael
Kultura muzyczna w innych ośrodkach
ŚREDNIOWIECZE
Periodyzacja epoki średniowiecza Rola Kościoła w średniowiecznej Europie
Monodia średniowieczna — chorał gregoriański
Geneza i zakres nazwy „chorał gregoriański"
Cechy chorału gregoriańskiego
Msza
Oficjum
Tropy i sekwencje
Dramat liturgiczny
Systematyka śpiewów chorałowych
Muzyka świecka wczesnego średniowiecza
Muzyka Kościoła wschodniego
Początki wielogłosowości europejskiej — organum
Ars antiqua
Geneza nazwy Ewolucja organum Klauzula, konduktus
Początki motetu średniowiecznego
Rozwój notacji
Muzyka świecka — trubadurzy i truwerzy
Ars novaOśrodki, twórcy, gatunki, rozwój notacji menzuralnej
Motet izorytmiczny
Wielogłosowa msza cykliczna
Muzyka świecka
Linearyzm polifonii średniowiecznej
Teoria muzyki w średniowieczu
Między średniowieczem a renesansem — okres burgundzki
Muzyka polska w średniowieczu
Kultura muzyczna w Polsce pogańskiej
W kręgu chorału gregoriańskiego
Ars antiqua w muzyce polskiej
Polska ars nova
Na przełomie średniowiecza i renesansu
RENESANS
„Odrodzenie” czy nowa epoka w muzyce? Geneza nazwy epoki, granice czasowe, ośrodki, twórcy
Ogólna charakterystyka epoki renesansu
Muzyka religijna — podstawowe formy i najwybitniejsi twórcy
Motet
Msza
Kanon
Świecka muzyka wokalna
Pieśń
Madrygał
Muzyka instrumentalna
Renesans w muzyce polskiej
Polska kultura muzyczna w XVI wieku a europejski uniwersalizm sztuki
Organizacja życia muzycznego w XVI-wiecznej Polsce
Teoria muzyki w 1 połowie XVI wieku
Twórczość muzyczna w XVI wieku
—Tabulatury organowe z 1 połowy XVI wieku
—Msze i motety w 2 połowie XVI wieku
—Pieśń w 2 połowie XVI wieku
—Muzyka instrumentalna
—Twórczość Mikołaja Zieleńskiego
BAROK
Geneza nazwy epoki, granice czasowe, periodyzacja
Barokowa sztuka akompaniamentu improwizowanego — basso continuo
Formy i gatunki barokowe
Przemiany tonalne i temperacja stroju muzycznego
Muzyka wokalno-instrumentalna
Opera
Oratorium
Pasja
Kantata
Angielski anthem
Msza
Muzyka instrumentalna
Rozwój instrumentarium Nowe funkcje instrumentów Formy, gatunki
Sonata
Concerto grosso
Koncert solowy
Suita
Wariacyjność w muzyce baroku
Fascynacja polifonią instrumentalną
Dwie największe indywidualności epoki baroku — Bach i Handel
Johann Sebastian Bach
—Utwory wokalno-instrumentalne
—Utwory instrumentalne
Georg Friedrich Handel
—Utwory wokalno-instrumentalne
—Utwory instrumentalne
Muzyka polskiego baroku
Główne zagadnienia — uwarunkowania historyczne, ośrodki, organizacja życia muzycznego, styl dawny i nowy
Twórczość wokalno-instrumentalna
Twórczość instrumentalna
PRZEŁOM BAROKU I KLASYCYZMU
Specyficzne przemiany stylistyczne
Twórczość operowa
Muzyka klawesynistów francuskich
Klawesynowa twórczość Domenica Scarlattiego
Twórczość synów Johanna Sebastiana Bacha
Szkoły przedklasyczne
KLASYCYZM
Założenia estetyczne i cechy klasycyzmu w muzyce
Reforma operowa Christopha Willibalda Glucka
Klasycy wiedeńscy
Muzyka instrumentalna
—Symfonia
—Gatunki kameralne
—Koncert instrumentalny
—Sonata fortepianowa
—Temat z wariacjami i technika wariacyjna
Muzyka wokalno-instrumentalna
Kompozytorzy współcześni klasykom wiedeńskim
Klasycyzm w muzyce polskiej
Warunki życia muzycznego w Polsce w 2 połowie XVIII wieku
Muzyka sceniczna
Muzyka religijna
Pieśni i kantaty świeckie
Muzyka instrumentalna
Szkolnictwo w Polsce w 2 połowie XVIII i na początku XIX wieku
Polska kultura muzyczna w początkach XIX wieku U progu romantyzmu
—Józef Elsner, Karol Kurpiński
—Inni kompozytorzy
ROMANTYZM
Romantyzm w sztuce XIX wieku
Cechy warsztatu kompozytorskiego Harmonika i instrumentacja
Fazy rozwoju muzyki w XIX wieku Różnorodność muzyki romantycznej
Kompozytorzy XIX wieku
Formy i gatunki solowe w romantyzmie
Pieśń solowa z towarzyszeniem fortepianu
Miniatura instrumentalna
Sonata Wielkie formy solowe
Muzyka kameralna
Twórczość orkiestrowa
Kontynuacja tradycji klasycznych w symfonii
Programowa muzyka symfoniczna
Koncert instrumentalny i inne formy solowe z udziałem orkiestry
Opera i inne formy sceniczne
Ogólna charakterystyka
Francja
Wiochy
Niemcy
—Dramat muzyczny Wagnera i idea Gesamtkunstwerk
Kraje słowiańskie
Wielkie formy wokalno-instrumentalne
Oblicze muzyki w ostatnich dekadach XIX wieku
Romantyzm w muzyce polskiej
Warunki życia muzycznego w Polsce w XIX wieku
Fryderyk Chopin
Polscy twórcy romantyczni w 1 połowie XIX wieku
Stanisław Moniuszko
Wiolinistyka w twórczości Henryka Wieniawskiego
Dwutorowość rozwoju muzyki polskiej w 2 połowie XIX wieku
Kompozytorzy Młodej Polski
XX WIEK
Uwagi ogólne
Impresjonizm
Ekspresjonizm
Dodekafonia
Syntezy stylistyczne po I wojnie światowej
Muzyka w Europie
—Igor Strawiński
—Kompozytorzy francuscy
—Kompozytorzy włoscy
—Kompozytorzy niemieccy
—Bela Bartok
—Kompozytorzy czescy
—Siergiej Prokofiew i inni twórcy rosyjscy
—Muzyka angielska
Muzyka amerykańska
Olivier Messiaen i jego uczniowie Serializm i aleatoryzm
Muzyka wykorzystująca nowe technologie produkowania i nagrywania
—efektów akustycznych
Zmierzch partytury?
Postmodernizm
Muzyka polskaKarol Szymanowski
Muzyka polska w latach międzywojennych
—W kręgu dawnych tradycji
—Nowe kierunki
Muzyka polska w czasie II wojny światowej i w pierwszych latach po
wojnie
Muzyka polska po 1956 roku
Grażyna Bacewicz
Witold Lutosławski
Kazimierz Serocki
Tadeusz Baird
Włodzimierz Kotoński
Krzysztof Penderecki
Wojciech Kilar
Henryk Mikołaj Górecki
Bogusław Schaeffer
Inni twórcy
Kompozytorzy polscy na emigracji
Epilog
Bibliografia
Indeks osób
Spis ilustracji